به نقل از «فرارو»

سیاست یک بام و دو هوای دولت درباره کنسرت‌ها

تاریخ انتشار: ۸ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۸۶۵۲۸

موضوع برگزاری کنسرت‌ها بار‌ها سوژه رسانه‌ه بوده. از محدودیت‌ها گفتیم، از لغو کنسرت‌ها، شرایط برگزاری اجرا‌های موسیقی در ایران که اگرچه در همه جای دنیا رویدادی مرسوم و متداول است، در کشور ما با مشکلاتی روبه‌رو بوده و هست و... با هنرمندان صحبت کردیم و از نگاه آن‌ها چالش‌های برگزاری کنسرت را بررسی کردیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش اعتماد، از هنرمندانی نوشتیم که سال‌ها در رویای برگزاری کنسرت و اجرای زنده برای مردم بودند، از عبدالوهاب شهیدی که هم ساز و هم آواز یگانه‌اش چند دهه خاموش ماند تا صاحب لقب بلندبالای «مرد حنجره طلایی» اکبر گلپایگانی؛ از فرهاد مهراد و فریدون فروغی که برخلاف اغلب هنرمندان موسیقی پاپ که با وقوع انقلاب از ایران نرفتند، عطای جلای وطن را به لقایش بخشیدند و به اصطلاح «لس‌آنجلسی» نشدند و هزینه ماندن را سخت پرداختند تا زنان خواننده‌ای که گوش دوستداران موسیقی ایران از شنیدن سوز آوازهای‌شان محروم بوده.

به مشکلات برگزاری کنسرت و اساسا چالش‌های حوزه موسیقی در کشور ما بسیار پرداخته شده. چنان‌که طرح بسیاری از این مشکلات، دست‌کم در این صفحه تکرار مکررات است. با این حال همواره جنبه‌ای از این سوژه مهم جای پرداختن دارد، چرا که اساسا موضوع ساده برگزاری کنسرت و مسائل پیرامونی موسیقی همواره مطالبه‌ای عمومی و اجتماعی هم بوده. از اهمیت آن همین بس که دامنه حرف زدن و اظهارنظر درباره آن حتی به تبلیغات کاندیدا‌های ریاست‌جمهوری هم رسید که مستقیم یا غیرمستقیم به این موضوع اشاره کرده‌اند.

وعده‌های مختلف داده‌اند و از رویکرد‌های متفاوت حرف زده‌اند، اما بعد از انتخاب‌شان دیدیم که در، همچنان بر همان پاشنه می‌چرخد و هر از گاهی لغو کنسرت‌ها همچنان خبرساز می‌شود. آخرین نمونه از این خبرساز شدن‌ها به لغو کنسرت علیرضا قربانی در اصفهان مربوط می‌شود. این هنرمند که نوبت تورکنسرت‌هایش به اصفهان رسیده بود، کارش در این شهر متوقف شد و مجوز اجرا نگرفت. این اتفاق حواشی بسیاری در پی داشت؛ مثل خیلی از اتفاق‌های مشابه برای هنرمندان دیگر در حوزه موسیقی.

اگر چه برگزاری کنسرت‌ها همواره با مسائل و حواشی خود روبه‌رو بوده، اما در هر دوره‌ای نوسان‌های خود را نیز داشته است. یک دوره فضا کمی بازتر می‌شود و در یک دوره چنان محدودیت‌های شدیدی اعمال می‌کنند که گویی «موسیقی» و هر آن که در آن فعالیت دارد، مطرود است. تصمیم‌گیران از اعتلای هنر اصیل ایرانی حرف می‌زنند، اما در تلویزیونی که صفت «ملی» را یدک می‌کشد، ساز‌های اصیل ایرانی را پشت گل و بلبل پنهان می‌کنند که مبادا مخاطبان فرق سنتور و تار را بفهمند! منتقدان، کارشناسان و بزرگان موسیقی درحالی از «ممنوعیت صدای زنان» انتقاد و شکایت می‌کنند که کنسرتی به خاطر داشتن نوازنده زن -و نه خواننده- لغو می‌شود!

همه این موضوعات بار‌ها به شکل‌های مختلف مطرح شده است. همه این محدودیت‌ها یک‌سو، قوانینی که در همه جای کشور یکسان اجرا نمی‌شود سوی دیگر. ممکن است یک کنسرت موسیقی در شهری مجوز داشته باشد و در شهری دیگر مجال اجرا نیابد. چرایی این موضوع هم همیشه در هاله‌ای از ابهام می‌ماند و کسی به صورت مستقیم مسوولیت آن را نمی‌پذیرد و اگر هم مشخص شود، پاسخی منطقی داده نمی‌شود.

در حالی که رسانه‌های ایران درباره کنسرت لغو شده علیرضا قربانی در شهر اصفهان با اشاره به دلیل لغو که حضور نوازنده زن در بین گروه نوازندگان اعلام شد، اواخر آبان ماه رویداد ۲۴ نوشت: «این دومین بار است که کنسرت علیرضا قربانی در اصفهان به همین دلیل لغو می‌شود. یک ماه پیش در پی اعلام خبر لغو کنسرت قربانی در اصفهان، محمود سالاری معاون وزیر ارشاد در امور هنری اعلام کرد کنسرت قربانی مجوز‌های لازم را از اداره کل فرهنگ و ارشاد استان اصفهان داشته و از این نظر هیچ مشکلی برای اجرای ایشان وجود نداشته، اما متاسفانه «برخی ناهماهنگی‌ها با ارشاد استان منجر به لغو این کنسرت شده است.»

سالاری گفته شخص وزیر با استاندار صحبت کرده و قرار است این مشکل به زودی رفع شود.» براساس اعلام روابط عمومی معاونت هنری وزارت ارشاد، محمود سالاری در پی خبر لغو کنسرت علیرضا قربانی در اصفهان، اعلام کرده بود که «کنسرت آقای قربانی مجوز‌های لازم را از اداره کل فرهنگ و ارشاد استان اصفهان داشته و از این نظر هیچ مشکلی برای اجرای ایشان وجود نداشته است.

متاسفانه در روند برگزاری این کنسرت برخی ناهماهنگی‌ها با ارشاد استان منجر به لغو این کنسرت شده است. با تماس تلفنی با آقای قربانی ضمن عذرخواهی از ایشان پیگیر حل مشکل این هنرمند گرامی کشور شدم و قول پیگیری تا حل کامل این مساله را می‌دهم. همین‌طور طی تماس با مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان در این مورد هماهنگی جهت رفع موانع را خواستار شدم.»

معاون هنری وزارت ارشاد در پایان ابراز امیدواری کرده بود که قربانی به زودی در شهر اصفهان کنسرت اجرا خواهد کرد. اینکه دلیل لغو کنسرت قربانی چه بود و حواشی و پشت پرده آن چیست، مساله ما نیست، چون این اتفاق برای تعداد زیادی از هنرمندان افتاده حتی در زمان اجرا و با شرایطی بدتر، چرا که بسیاری از هنرمندان همین عذرخواهی را هم دریافت نکردند. مساله این است که تمام این ناهماهنگی‌ها انگشت اشاره و ذهن را به سمت متولی آن می‌برد و طبیعتا وقتی در هر حوزه‌ای مشکلی وجود داشته باشد ما پاسخ را از متولیان مربوطه می‌خواهیم.

وزارت‌های مختلف هر کدام در حوزه‌های مربوط به خودشان سیاست‌سازی و بستر‌سازی می‌کنند و بالطبع وزارت فرهنگ و ارشاد هم متولی امور فرهنگی و هنری است حال آنکه روزنامه دولت اواخر سال ۱۴۰۱ از آسیب به اقتصاد موسیقی به دلیل عدم برگزاری کنسرت‌ها می‌گوید؛ تریبون دولت یعنی روزنامه ایران به ضرورت از سرگیری برنامه‌های موسیقی تاکید می‌کند.

بسیاری از رسانه‌ها از قول روزنامه ایران که روزنامه رسمی دولت است این سوژه را بازنشر کرده بودند که «برگزار نشدن کنسرت روزی ۲۰ میلیارد تومان از گردش اقتصادی کشور کم می‌کند.» روزنامه ایران آورده بود که «طبق برآورد یکی از کنسرت‌گذاران، برگزار نشدن کنسرت‌ها روزانه حدود ۲۰ میلیارد تومان از گردش اقتصادی کشور می‌کاهد. البته خسارت این اعتراضات تنها به برگزار نشدن کنسرت‌ها خلاصه نمی‌شد، بلکه بازار نشر موسیقی و به دنبال آن آموزشگاه‌های موسیقی هم تقریبا نیمه تعطیل شدند.» طرفه این است که مسوولان مربوطه در روز‌های اعتراضات از هنرمندان دعوت به حضور در صحنه می‌کنند و در تریبون خود از خسارات تعطیلی کنسرت می‌نویسند درحالی که لغو کنسرت‌ها و اختلال در برگزاری آن را به صورت منطقی پاسخگو نیستند.

سوال اینجاست که اگر وزارت فرهنگ و ارشاد خودش قدرت برگزاری یک کنسرت را که مساله‌ای خُرد است، نتواند حل کند چگونه در امور بزرگ‌تر می‌تواند تصمیم بگیرد.

نقل دوباره این مطالب که مربوط به گذشته است در کنار هم چیزی جز این نیست که همچنان کسی نمی‌خواهد مسوولیت لغو کنسرت‌ها را بپذیرد، نه اینکه فقط عذرخواهی کند، پذیرفتن مسوولیت فراتر از عذرخواهی است یک دستگاه متولی باید بتواند مساله را رفع و رجوع کند نه اینکه بار‌ها این موضوع یعنی لغو کنسرت تکرار یا در آن اخلال ایجاد شود.

امروز دیگر بر کسی که دغدغه‌مند هنر و فرهنگ است، پوشیده نیست که وضعیت هنر و به خصوص موسیقی در چه شرایطی است؛ به ویژه هنرمندان موسیقی که با هزاران چالش مواجه هستند.

مسوولان وزارت ارشاد همچنان طوری درباره موضوع لغو کنسرت‌ها صحبت می‌کنند گو اینکه آن‌ها مطالبه‌گر هستند و دیگری که معلوم نیست چه کسی هست، متولی. آن‌ها فراموش کرده‌اند که خودشان باید در مقام پاسخگویی باشند و موظف هستند امور مربوط به هنر را پیگیری و مسائل آن را رفع کنند، نه آنکه همه چیز را به ناهماهنگی و شرایط و جو منطقه پیوند دهند تا از پاسخگویی مستقیم در امان بمانند.

سوال اینجاست که این ناهماهنگی چرا و چگونه اتفاق می‌افتد و چطور نهاد متولی پس از بار‌ها و بار‌ها تکرار نمی‌تواند آن را حل کند. سوالی که همیشه بی‌پاسخ می‌ماند. لغو و اخلال در اجرا‌ها و کنسرت‌های موسیقی هر بار به دلیلی رخ می‌دهد؛ یک‌بار به دلیل حضور نوازنده زن، یک‌بار به دلیل هجوم نیرو‌های خودسر، یک‌بار به دلیل اینکه برگزاری کنسرت به مذاق مسوولان استانی خوش نمی‌آید و یک‌بار هم به خاطر پوشش مخاطبان و یک‌بار هم -چنان‌که گفته شد- ظاهرا به خاطر صدای یک خواننده مرد که شبیه صدای زنان است. بنا هم نیست قانون در همه جا یک‌جور اجرا شود و بنا هم نیست متولی این امور به صورت منطقی به جای شانه خالی کردن از مسوولیت پاسخ واقعی را به مخاطبان بدهد و این قصه همچنان ادامه خواهد داشت.

منبع: فرارو

کلیدواژه: کنسرت وزارت فرهنگ و ارشاد موسیقی قیمت طلا و ارز قیمت موبایل علیرضا قربانی قربانی در اصفهان برگزاری کنسرت فرهنگ و ارشاد لغو کنسرت ها ارشاد استان بار به دلیل بار ها یک بار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۸۶۵۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مظلوم‌تر از تئاتر، موسیقی اصیل ایرانی است/ تخصیص یارانه دولتی برای سفره فرهنگی مردم

به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا،‌ کنسرت «اشعار نو از نغمه‌های کهن» در نوزدهمین شب موسیقی فرهنگسرای ارسباران در شب‌های پنج شنبه و جمعه، ۶ و ۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ برگزار شد. در این کنسرت که به سرپرستی محمدرضا برزین و خوانندگی صادق شیخ زاده اجرا شد، تصنیف‌ها و قطعات پیش در آمد اصفهان، شاه ختایی، پنبه جاری، المنت و لله، کهربا، نخجیر، ریشه در خاک، حریم یار، کردی و آفتابکاران با آهنگسازی علی اصغر بهاری، محمد رضا برزین، صادق شیخ زاده و قطعاتی با ملودی‌های قدیمی و محلی بر اساس اشعاری ازهوشنگ ابتهاج، فریدون مشیری، فاضل نظری، علی حاتمی، حامد عسگری و اشعار محلی اجرا شد.

صادق شیخ زاده خواننده درباره این کنسرت گفت‌وگویی با خبرگزاری آنا انجام داده که مشروح آن را می‌خوانید:

لطفا درباره جزییات این کنسرت برایمان توضیح بدهید .

کنسرت نغمه‌های کهن یا اشعاری نو از نغمه‌های کهن یک اجرای دغدغه انگیز برای شنیده شدن نغمه‌های با اصالت است، آنچه که امروزه بیشتر مردم در ارتباط با گذشته با آن در ارتباط هستند. تمام تلاشمان این بود که بتوانیم در قالب یک موسیقی اصیل به بازخوانی نغمه‌هایی بپردازیم که برگرفته از موسیقی فولکلور، موسیقی دستگاهی یا برگرفته از رسوم و آیین‌های مناطق مختلف  هستند تا با اشاعه آنها مردم شعر تازه بشنوند و فضایی تداعی کنیم که اگر چه به جهت کلامی به مردم نزدیکتر است، اما ممکن است نغمه‌های آن در طول سالیان سال فراموش شده باشد.

چطور شد در فرهنگسرای ارسباران اجرا رفتید؟

از سویی به جهت حمایت‌های فرهنگسرای ارسباران و اینکه تصمیم گرفتیم جایی اجرا برویم که مردم هم قدرت خرید داشته باشند و بتوانند در این کنسرت شرکت کنند و خوشبختانه استقبال هم از کنسرت خوب بود به طوریکه یک سانس را به دو سانس در دو شب رساندیم ، امیدواریم این استقبال ادامه پیدا کند و بتوانیم در روزهای دیگر هم اجرا داشته باشیم

درباره قطعات و سازندگان آن هم برایمان توضیح دهید؟

اجرا توسط قطعات تنظیم و یا ساخته شده محمدرضا برزین اتفاق می‌افتد که نوازنده خوبی در ساز سه تار است، سنتور را سوها شمعدانی،‌عود آناهیتا نصیریان، سازهای کوبه‌ای پویان توکلی ، تنبک امیرحسین تات و ساز سه تار با مسعود صادقی است.

با توجه به مبالغ بالای کنسرت‌ها در این ایام، چقدر قدرت خرید مردم و حضور عموم برای شرکت در این کنسرت برایتان اولویت داشت؟

در واقع این نکته برایمان حائز اهمیت بود، چقدر هم خوب است که دولت و حاکمیت بخشی از هزینه‌های کنسرت‌ها را تقبل کند. بدون تعارف این تعداد کنسرتی که هر شب در کشور برگزار می‌شود اگر بخشی از هزینه‌ها را هم دولت بدهد، خیلی استقبال چشمگیر می‌شود، بنابراین سر سفره فرهنگی مردم باید یارانه‌های دولتی با حمایت‌هایی این چنین داشته باشیم که خوشبختانه ما توانستیم از آن برخوردار شویم.

ما امروز می‌بینیم که حتی خواننده‌های شهیر موسیقی ایرانی روی به موسیقی‌های الکترونیک و موسیقی‌های غیر ایرانی می‌آورند، حتی به نظر من آن موسیقی‌ها موسیقی‌های پاپ نیست همانطور که بهتر از من می‌دانید موسیقی پاپ موسیقی مردمی هست بنابراین یک موسیقی می‌تواند موسیقی کلاسیک باشد، فولکلور باشد حتی سنتی باشد به خاطر فرم اجرا ولی پاپ تلقی شود، یعنی جمیع مردم با آن احساس نزدیکی کنند، حتی این موسیقی‌هایی که توسط بعضی از خواننده‌ها اجرا می‌شود و به روی صحنه می‌رود موسیقی‌های پاپ نیستند.

البته برخی هم موسیقی خاص هستند، موسیقی که در ژانر موسیقی الکترونیک، موسیقی کلاسیک، حتی موسیقی کلاسیک غربی است ولی باز این حرف به این منظور و به این مفهوم نیست که آن‌ها نباید باشد چرا آنها هم باید باشند، اما اقبال صد درصدی خوانندگان موسیقی اصیل ایرانی به آن موسیقی‌ها منجر به این می‌شود که این سمت ما خیلی خالی باشیم ما خیلی تنها و معدود باشیم امروزه شما می‌شنوید که توسط یک سلسله از هنرمندان عزیز و گرامی ابراز نگرانی درباره تئاتر وجود دارد،‌ این هم به جا است اما واقعا باید بگویم که مظلوم‌ تر از تئاتر، موسیقی اصیل ایرانی است حتی موسیقی سنتی هم نه، موسیقی اصیل ایرانی.

متأسفانه به دلیل ذائقه‌ای که توسط عده‌ای بین مردم ایجاد شده، دافعه نسبت به سازهایی چون سه تار، سنتور،‌عود، سازها کوبه‌ای و آواز ایرانی ایجاد شده است، در صورتی که اینها شاخه‌های موسیقی اصیل ایرانی هستند. 

شما سالهاست که در عرصه آواز ایرانی فعالیت می‌کند، دراین باره چه تجربیاتی دارد و برایمان بگویید.

به عنوان کسی که برنامه های مختلف داشته‌ام می‌گویم، که اتفاقاً مردم در مناسبت‌های آیینی خودشان بسیار هم علاقمند این موسیقی و آواز‌ها هستند، اگر این آواز‌ها درست طراحی شود برای لحظات خلوت آدمی فوق العاده است.

ما انسان‌ها دارای حالت‌های مختلف، متنوع و گوناگونی به جهت روانی هستیم و برای هر کدام از این حالت‌ها موسیقی خاص خود را طلب می‌کنیم و مثل یک نوع تغذیه روحی است، به همین دلیل ما به تمام فرهنگ‌ها که از دل فرهنگ خودمان بیرون می‌آید ادای دین می‌کنیم و به آن اصالت می‌دهیم و در این مواجهه هم نیاز داریم که هر کدام از آنها را مصرف کنیم اتفاقاً موسیقی جدی هم موسیقی مصرفی است، اما موسیقی مصرف شده برای حالات خاص آدمی و هر آدمی البته حالات خاص خودش را دارد اما این طیف حالت‌ها از چند گونه بیرون نیست و من امیدوارم که این نوع اجراها مورد حمایت قرار بگیرد.

بنابراین اگر حمایت درستی صورت گیرد، اقبال مردمی هم زیاد می‌شود و ما با فوجی از مخاطب روبه رو می‌شویم، در حال حاضر کنسرت‌هایی که در سالن‌های مجلل برگزار می‌شوند که بعضا حتی استانداردهای ابتدایی موسیقی را هم ندارند. ما سالن تخصصی اجرای کنسرت کم داریم اما هستند اندازه‌ای که کارمان راه بیافتد.

انتهای پیام/